Sau gần 3 năm khôi phục, hoạt động nghệ thuật bài chòi dân gian truyền thống trên địa bàn thị xã Ninh Hòa đã đạt được những kết quả khả quan. Trong đó, việc trao truyền các làn điệu bài chòi cho thế hệ trẻ đã tạo được niềm tin về sự tiếp nối loại hình nghệ thuật này trong tương lai.
Trong chương trình Hội thảo “Ứng dụng công nghệ thông tin để quản lý cơ sở dữ liệu nghệ thuật bài chòi” được Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Khánh Hòa tổ chức vào tháng 7-2023, mọi người đã rất ngạc nhiên, yêu mến tiết mục hát bài chòi “Khánh Hòa quê tôi” do hai em Lê Huyền Trân (10 tuổi) và Nguyễn Tấn Khang (11 tuổi) đến từ Câu lạc bộ bài chòi cổ thị xã Ninh Hòa biểu diễn. Tuy tiếng ca, kỹ thuật xử lý nhịp điệu vẫn chưa thật tròn chỉnh, nhưng nhìn phong thái tự tin, cùng niềm yêu thích nghệ thuật truyền thống của hai em đã tạo được ấn tượng với người xem. Khánh Hòa quê tôi” là tiết mục được soạn lời mới dựa trên làn điệu Xuân Nữ của nghệ thuật bài chòi. Để thể hiện được thành công tiết mục này là một thử thách đối với cả người lớn, nhưng ở đây Huyền Trân và Tấn Khang đã có sự phối hợp với nhau khá nhịp nhàng.
Lê Huyền Trân và Nguyễn Tấn Khang biểu diễn tại Hội thảo “Ứng dụng công nghệ thông tin để quản lý cơ sở dữ liệu nghệ thuật bài chòi”.
“Cháu rất thích nghe hát và xem biểu diễn bài chòi nên cháu đã xin tham gia vào câu lạc bộ để được các cô chú chỉ dạy cho cách hát bài chòi từ hơn một năm nay. Hiện tại, cháu đã có thể hát được một số làn điệu, bài, bản phổ biến của nghệ thuật bài chòi. Cháu sẽ cố gắng nhiều hơn để hát hay, hô giỏi các quân bài”, Tấn Khang chia sẻ.
Được hình thành vào năm 2020 với 21 thành viên, đến nay, Câu lạc bộ bài chòi cổ thị xã Ninh Hòa đã thực hiện được hơn 260 buổi diễn tại các xã, phường, thu hút sự quan tâm theo dõi hàng chục nghìn lượt người dân, du khách. Để phổ biến loại hình nghệ thuật bài chòi dân gian đến thế hệ trẻ, các thành viên trong câu lạc bộ còn đi biểu diễn, giao lưu tại các trường học trên địa bàn thị xã. Qua các buổi buổi giao lưu, biểu diễn đó đã thu hút 7.000 học sinh, trong đó có nhiều học sinh đã thể hiện rõ niềm yêu thích và được các thành viên trong câu lạc bộ phát hiện, gặp gỡ, truyền dạy các làn điệu bài chòi. Tiêu biểu là trường hợp của hai cháu Huyền Trân, Tấn Khang đã có thể thực hành trình diễn các làn điệu, tích trò bài chòi và đã được kết nạp vào câu lạc bộ.
Câu lạc bộ bài chòi cổ thị xã Ninh Hòa tổ chức hội chơi bài chòi phục vụ nhân dân.
Phòng Văn hóa và Thông tin thị xã Ninh Hòa cũng đã phối hợp với Nhà thiếu nhi thị xã Ninh Hòa tổ chức lớp truyền dạy bộ môn nghệ thuật bài chòi cho 16 em từ 8 đến 15 tuổi. Sau khi hoàn thành lớp học, các em sẽ được tham gia sinh hoạt với các thành viên Câu lạc bộ bài chòi cổ thị xã Ninh Hòa để học hỏi, tập luyện, tham gia biểu diễn.
“Cùng với việc duy trì hoạt động của câu lạc bộ, chúng tôi cũng chú trọng đến vấn đề trao truyền nghệ thuật bài chòi cho thế hệ trẻ. Mỗi lần được tiếp nhận thêm những cháu mới tham gia vào câu lạc bộ, chúng tôi đều phân công cụ thể từng người hướng dẫn, chỉ dạy, kèm cặp cho các cháu. Chúng tôi hy vọng, ngày càng có nhiều bạn trẻ, nhất là các em học sinh yêu thích và tập luyện nghệ thuật bài chòi, để loại hình di sản văn hóa phi vật thể này mãi được lưu truyền”, nghệ nhân Nguyễn Thị Thu Uyên (Câu lạc bộ bài chòi cổ thị xã Ninh Hòa) cho biết.
Theo ông Nguyễn Thanh Hưng - Trưởng phòng Văn hóa và Thông tin thị xã Ninh Hòa, qua gần 3 năm thực hiện Đề án Bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể nghệ thuật bài chòi, ngày càng có nhiều trường học liên hệ mời Câu lạc bộ bài chòi cổ thị xã Ninh Hòa về biểu diễn; ngày càng có nhiều bạn trẻ tìm yêu thích, tìm đến với nghệ thuật bài chòi. Để nghệ thuật bài chòi được lan tỏa mạnh mẽ, bền chặt trong đời sống nhân dân, thị xã Ninh Hòa sẽ tiếp tục hỗ trợ cho câu lạc bộ trong biểu diễn cũng như thực hiện việc truyền dạy nghệ thuật bài chòi cho lớp trẻ. Bên cạnh đó, thị xã cũng sẽ dành sự quan tâm đến việc thành lập Câu lạc bộ bài chòi thiếu nhi thị xã Ninh Hòa. Đây sẽ là nơi để các em có điều kiện sinh hoạt, giao lưu, phát huy niềm yêu thích, khả năng của bản thân đối với nghệ thuật bài chòi.
Bài và ảnh: HỒNG HẢI